پنج قفل دل نگرانی از بیانیه سوئیس
بعد از ۱۶ماه از توافقنامه ژنو۳، بیانیه سوئیس اعلام شد که نقشه راهی برای رسیدن به توافق نهایی است. ضمن قدردانی از تیم مذاکره کننده که توانستند در این مدت با زیاده خواهی های آمریکا مقابله کنند باید توجه داشت که دلواپسی ها و نقدها در کنار حمایت ها مهمترین سرمایه تیم مذاکره کننده برای مقابله با فشارها در جنگ مذاکره است. بدین ترتیب برای قدرت بیشتر فرزندان انقلاب به پنج نکته دل نگرانی اشاره می شود که اگر مورد توجه قرار نگیرد می تواند تبدیل به پنج قفل در جریان مذاکره شود.
در بررسی بیانیه سوئیس هر چند متن بیانیه محور اصلی تحلیل باید باشد،(متن بیانیه، ایسنا) اما نمی توان از متن دو گانه ایران و آمریکا و تفسیرهای آمریکایی ها(بسته تفسیرها) از نتایج بیانیه چشم پوشید زیرا :
اولا، با نگاه تاریخی به توافقنامه سال ۱۳۸۲ می بینیم که طرف مقابل به تعهدات خود پایبند نبود و در نتیجه همان دولتی که توافقنامه را امضا کرد با ابراز شرمساری از بداخلاقی سیاسی سه کشور اروپایی طرف تعهد، همه پلمب های مراکز هسته ای را باز کرد.[۱]
ثانیا، بعد از توافقنامه ژنو۳، آمریکا ۵۵ تحریم جدید را اعمال کرد که با متن توافقنامه ژنو هماهنگ بود و البته به گفته جناب آقای عراقچی با روح توافقنامه ژنو متضاد بود، در نتیجه نمی توان تفسیرها و قرائت های آمریکایی ها را در نظر نگرفت.
ثالثا، مجری توافقنامه به صورت مشخص جمهوری اسلامی ایران و طرف آمریکایی است که اگر برای مصرف داخلی خود دروغ می گوید پس قابل اطمینان نیست و اگر پیامدهای توافقنامه جامع را در مصاحبه ها و جلسات کنگره افشا می کند، پس باید به طور مشخص پیگیری شود.
بنابراین با تحلیل محتوای متن بیانیه در برابر ۱۲تعهد ایران، ۱تعهد برای طرف مقابل وجود دارد و آن برداشتن قطعنامه های شورای امنیت است. اما تفسیر تیم مذاکره کننده ایرانی از این یک تعهد طرف مقابل : ۱. برداشتن تحریم های مربوط به هسته ای در قطعنامه ی شورای امنیت در فردای روز توافقنامه است. ۲. برداشتن همه تحریم های نفتی و مالی است. ۳. غنی سازی مورد نیاز کشور در پایان ۱۰ سال شروع می شود. ۴. در هر صورت برگشتن تحریم ها به قطعنامه جدیدی در شورای امنیت سازمان ملل نیاز دارد.
اما تفسیرهای طرف آمریکایی از این یک تعهد کاملا متفاوت است: ۱. تصویب قطعنامه جدید برای برداشتن تحریم های شورای امنیت بعد از تأیید آژانس در مورد اجرای همه تعهدات ایران انجام می شود. ۲. تحریم هایی که قرار است برداشته شود فقط مربوط به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل است و ۱۰تحریم کنگره آمریکا و ۱۸تحریم رئیس جمهور آمریکا باقی است. ۳. جمهوری اسلامی ایران باید با همه بازرسی های بی نظیر وسرزده آژانس تحت پروتکل الحاقی همکاری کند والا تحریم ها به صورت خودکار برمی گردد. ۴. فقط تحریم های مربوط به مسئله هسته ای ایران برداشته می شود و تحریم های مربوط به موشک های بالستیک، حقوق بشر و حمایت از تروریسم باقی خواهد ماند.
بنابراین پنج قفل دل نگرانی مردم ایران موارد زیر است:
۱. زمان برداشتن تحریم ها؛ طبق گفته جناب آقای عراقچی در گفتگوی ویژه خبری، تحریم های مورد قبول در توافقنامه جامع باید بلافاصله پس از توافق انجام شود، که اگر برداشتن تحریم ها منوط به تأیید آژانس شود همیشه امکان گزارش منفی وجود دارد. چنانکه در همین دو سال گذشته سه مرتبه گزارش با تردیدهای آژانس صادر شد. طبق بیانیه فقط برداشتن تحریم های مالی آمریکا منوط به تأیید آژانس است اما تفسیر آمریکایی ها نشان می دهد که تحریم های اروپا و قطعنامه شورای امنیت هم پس از تأیید آژانس است.(متن بیانیه، ایسنا)
۲. موضوع تحریم نفتی و مالی؛ اساسی ترین تحریم هایی که در سیستم اقتصادی کشور احساس شد، تحریم های نفتی و مالی در پاییز۱۳۹۱ بود. این تحریم ها توسط شخص رئیس جمهور آمریکا اعمال شد و بر طبق بیانیه سوئیس بخش نفتی اش همچنان باقی است.[۲] قابل ذکر است که این تحریم ها در صورت برداشتن تحریم های شورای امنیت همچنان می تواند پابرجا باشد مگر اینکه مواد تحریم ها به صورت دقیق در توافقنامه اشاره شود.
۳. برگشت خودکار تحریم ها؛ در هر صورتی که دو طرف به تعهدات خود پایبند نبود، نباید تحریم ها یا حتی غنی سازی هسته ای ایران به صورت خودکار برگردد. زیرا به این سبب هر تفسیری از اقدام طرف مقابل می تواند توافقنامه را ملغی کند. حتی اگر طرف ایرانی هم به صورت خودکار غنی سازی را شروع کند آنوقت از تصویر خود در افکار عمومی دنیا نمی تواند دفاع کند. در اینجا نیز باید تذکر داد که تیم مذاکره کننده تعهدات مورد توافق را نباید به طوری قبول کند که همه توان هسته ای را از بین ببرد. طبق بیانیه به نظر می رسد تغییر قلب راکتور اراک و از بین بردن هشت تُن اورانیوم غنی شده و خاموش کردن ۱۳هزار سانتریفیوژ، تعهد بسیار بزرگی در توقف فعالیت های هسته ای ایران باشد.
۴. حوزه تحریم ها؛ مواد قطعنامه های شورای امنیت و تحریم های آمریکا برای سه حوزه عدم اشاعه(هسته ای و بالستیک)، حقوق بشر و حمایت از تروریسم است که اگر هم آژانس تعهدات هسته ای ایران را تأیید کند، تحریم هایی که فقط برای انرژی هسته ای ایران آمده برداشته خواهد شد. در اینصورت بسیاری از تحریم های آمریکا و شورای امنیت در مورد موشک های بالستیک و حقوق بشر و حمایت از تروریسم باقی خواهد ماند.[۳] قابل تذکر است که تحریم های هسته ای ایران با نام عدم اشاعه سلاح های کشتار جمعی آمده که شامل موشک های بالستیک هم خواهد شد. این قفل هم با اشاره مستقیم به تحریم مورد نظر در متن توافقنامه جامع برطرف خواهد شد.
۵. پروتکل الحاقی؛ طبق بیانیه و گفته خانم موگیرینی[۴]، جمهوری اسلامی ایران پروتکل الحاقی برای بازرسی های سرزده و فراگیر در کشور را قبول کرده که قطعا امنیت ملی کشور را خدشه دار می کند. نتیجه منطقی قبول پروتکل الحاقی از دست دادن همه فضاهای امنیتی کشور در برابر آمریکاست که هرگونه توافقی با قید قبول پروتکل الحاقی برای کشور مفید نخواهد بود.
[۱] « امروز هرکس به ما مىگوید آقا تعلیق موقت بکنید، ما مىگوئیم تعلیق موقت را که یکبار کردیم؛ دو سال! دو سال تعلیق موقت کردیم. فایدهاش چه شد؟ اول گفتند موقت تعلیق کنید، گفتند تعلیق داوطلبانه بکنید؛ ما هم به خیال موقت و به خیال داوطلبانه، تعلیق کردیم. بعد هر وقت اسم از برداشتن تعلیق آمد، یک قرشمالبازىاى در سطح دنیا درست کردند- در سطح مطبوعات و رسانهها و محافل سیاسى- واى، داد، داد، ایران مىخواهد تعلیق را بشکند! تعلیق شد یک امر مقدس که ایران اصلًا حق ندارد نزدیکش برود! ما این را تجربه کردهایم؛ دیگر، تجربهى جدیدى نیست. آخرش هم گفتند: این تعلیق موقت کافى نیست؛ اصلًا باید بکلى بساط اتمى را جمع کنید. همین اروپائىها که مىگفتند شش ماه تعلیق کنید، وقتى این کار را کردیم، گفتند بایستى جمع کنید! این فرایند عقبنشینى، این فایده را براى ما داشت؛ هم براى خود ما تجربه شد، هم براى افکار عمومى دنیا تجربه شد. لیکن عقبنشینى بود دیگر؛ عقبنشینى کردند.
من همان وقت هم در جلسهى مسئولین- که از تلویزیون پخش شد- گفتم اگر چنانچه بخواهند به این روند مطالبهى پىدرپى ادامه بدهند، بنده خودم وارد میدان مىشوم؛ همین کار را هم کردم. بنده گفتم که بایستى این روند عقبنشینى متوقف شود و تبدیل بشود به روند پیشروى، و اولین قدمش هم باید در همان دولتى انجام بگیرد که این عقبنشینى در آن دولت انجام گرفته بود؛ و همین کار هم شد. در زمان دولت قبل، اولین قدم به سمت پیشرفت برداشته شد؛ تصمیم گرفته شد که کارخانهى یو. سى. اف اصفهان راهاندازى شود، و راهاندازى هم شد، و دنبالش هم بحمد اللَّه این پیشرفتهاى بعدى است تا امروز.»( بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشجویان دانشگاههاى استان یزد، ۱۳/ ۱۰/ ۱۳۸۶)
[۲] سوزان مالونی: توقع نداشته باشید که بلافاصله بشکه های نفت ایران به بازار جهانی سرازیر شوند. (بسته رصدی)
[۳] جِین هارمَن: قابل ستایش است که در این توافق تحریم های مربوط به مسائل غیر هسته ای باقی خواهند ماند. (بسته رصدی)
[۴] موگرینی تاکید کرد: برای بازرسی و نظارت بر فعالیتهای ایران یک نظام بازرسی تدوین خواهد شد و براساس پروتکل الحاقی و معاهده منع گسترش تسلیحات هستهیی اقدام خواهد کرد و ایران در یک همکاری بینالمللی برای استفاده از فناوری هستهیی بطور صلح آمیز مشارکت میکند.(متن ایسنا)
این یادداشت رو به رجا دادم
http://www.rajanews.com/news/207406
- جمعه, ۲۱ فروردين ۱۳۹۴، ۰۹:۰۰ ب.ظ